دعاوی حقوقی

دعاوی خانواده به مجموعه‌ای از پرونده‌ها و اختلافات حقوقی اطلاق می‌شود که در بستر روابط خانوادگی میان اشخاص شکل می‌گیرد. این دعاوی ممکن است ناظر بر مسائل متعددی از جمله ازدواج، طلاق، مهریه، نفقه، حضانت فرزند، تمکین، جهیزیه، ولایت قهری، نسب و سایر موضوعات مرتبط با حقوق و تکالیف اعضای خانواده باشد.
به دلیل ماهیت خاص، اهمیت اجتماعی و تأثیر مستقیم این نوع دعاوی بر بنیان خانواده و آرامش روانی افراد، قانون‌گذار برای رسیدگی به آنها تشریفات و فرآیند دادرسی ویژه‌ای را پیش‌بینی کرده است. از این‌رو، در نظام حقوقی ایران، صلاحیت رسیدگی به کلیه امور و دعاوی خانوادگی به‌صورت اختصاصی در حیطه دادگاه خانواده قرار دارد.
دادگاه خانواده نهادی تخصصی است که با هدف تأمین عدالت، حفظ حرمت و کرامت اعضای خانواده، و رسیدگی عادلانه و دقیق به اختلافات خانوادگی تشکیل شده است. در این دادگاه، دادرسان با آگاهی و تجربه لازم در حوزه مسائل خانوادگی، ضمن رعایت اصول قانونی، تلاش می‌کنند تا تصمیماتی اتخاذ شود که علاوه بر اجرای عدالت، به تداوم روابط انسانی، حمایت از حقوق زنان و کودکان، و صیانت از نهاد خانواده نیز کمک نماید.
به‌طور کلی، دعاوی خانواده از حساس‌ترین و ظریف‌ترین حوزه‌های حقوقی محسوب می‌شود و طرح و پیگیری آن نیازمند دانش حقوقی تخصصی، دقت بالا و تجربه عملی است تا بتوان ضمن حفظ منافع قانونی هر یک از طرفین، از بروز آسیب‌های روانی و اجتماعی بیشتر نیز پیشگیری کرد.